DE ZIEKTE VAN FORESTIER

De ziekte van Forestier heeft vele namen. 

Twee gangbare aanduidingen van het ziektebeeld zijn diffuse Idiopatische Skeletale Hyperostose.

Afgekort DISH of Ankyloserende Hyperostesis van forestier en Roth-Querol.

 

Het is in principe een nogal vaak voorkomende aandoening van het skelet, waarbij zowel de ruggengraat als in de structuren buiten de ruggengraat veranderingen optreden, die 'typisch bij deze ziekte behoren. 

Dit zijn vooral verbeningen en verkalkingen, die optreden op de aanhechtingsplek van ligamenten,gewrichtkapsels en pezen op het bot. 

 

Klinisch zijn dit stijve mensen, zoals men ook wel ziet bij de ziekte van Bechterew. 

De ziekte van Bechterew is derhalve een ziekte die men goed moet kunnen onderscheiden van de ziekte van forestier.

 

De ziekte van Forestier is een ziekte van de wat oudere en bejaarde man.

Dit is in tegenstelling tot de ziekte van Bechterew, die vooral bij jongeren voorkomt. 

De ziekte van Forestier komt vaker bij mannen dan bij vrouwen voor.

De frequentie van deze aandoening in patiënten die ouder zijn dan 65 jaar, bedraagt ongeveer 5-10%.

Vele van deze patiënten hebben geen enkele klacht en zullen dus onopgemerkt blijven.  Anderen hebben wel degelijk klinische symptomen, die alle samenhangen met de afwijkingen, die er bestaan aan de wervelkolom en de pezen. 

Deze klachten behelzen vooral stijfheid, beperkingen van de bewegingsmogelijkheid, vooral in de middenrug, terwijl de onderrug en de nek relatief gespaard blijven, slikproblemen door grote verkalkte haken aan de halswervelkolom en beperkte beweeglijkheid in de gewrichten en de pezen.

3 De rugpijn is vaak mild en wordt midden in de rug aangegeven. 

Hij treedt vooral overdag op en na inspanning.

Soms wordt de patiënt er 's nachts wakker van, vooral als hij moet omdraaien. 

Lang lopen, lang zitten en lang staan gaan alle met pijn gepaard.

Als men deze gegevens vergelijkt met de klachten van de Bechterew patiënt, waarbij ook pijn, stijfheid en beperking van de bewegingsmogelijkheid van de wervelkolom op de voorgrond staan, ziet men dat bij de ziekte van Bechterew vooral pijn wordt aangegeven onder in de rug en ook tussen de schouderbladen en op de borst. 

De pijn treedt vooral in de nanacht op, na lang liggen en na lang zitten. 

Inspanning wordt meestal als prettig ervaren. 

In beide gevallen treedt start stijfheid op, die bij de Bechterew patiënt aanzienlijk langer duurt dan bij de patiënt met de ziekte van Forestier.

Ook aanhechtingspijnen vindt men bij de ziekte van Bechterew.

Hierbij gaat het om ontstekingen' die precies op de overgang van de pezen op het bot ontstaan.

Het lichaam verbetert deze ontstekingen altijd, door er bot en kalk in neer te slaan. 

  Een zelfde beeld ziet men bij de ziekte van Forestier.

Hierbij echter ontbreekt.  ontsteking, terwijl de botgroei en de kalkneerslag in veel ernstige mate kan optreden dan bij de ziekte van Bechterew.

Door de plek, waar deze bothaken zitten, kunnen zij soms ernstige klachten geven.

Deze kan men nogal eens vinden aan het bekken, de hiel in de voet en aan de elleboog.

 

Bij het lichamelijk onderzoek worden vooral over de borstkas afwijkingen gevonden bij de ziekte van Bechterew waarbij het in en uitademen sterk bemoeilijkt wordt, doordat de hele thoraxwand vastgegroeid is.

Bij de ziekte van Forestier is het in~ en uitademen normaal mogelijk.

In het laboratorium  worden er eigenlijk nooit bijzondere stoornissen gevonden.

Wel is het zo, dat deze aandoening vaker voorkomt bij mensen die suikerziekte hebben. 

Bij deze patiënten wordt dan ook suiker in de urine waargenomen en vindt men in het bloed een verhoogde suikerspiegel.

Dit is in tegenstelling tot de ziekte van Bechterew, waar men vaak een verhoogde BSE vindt. , een uiting van ontstekingsactiviteit.

De diagnose ziekte van Forestier wordt: vooral röntgenologisch gesteld.     Röntgenologische criteria om de diagnose van deze ziekte vast te stellen zijn gebaseerd op de specifieke veranderingen in de wervelkolom. 

Deze behelzen in de eerste plaats het voorkomen van verkalkingen in de bindweefsel bruggen, een band vormigen structuur die de wervels aan de voorkant aan elkaar vast doet zitten, of wel ligament genoemd.  Belangrijk hierbij is, dat deze verkalkingen in het ligament langs tenminste 4 aangrenzende wervel lichamen zich moeten uitstrekken

De wervelschijf behoudt hierbij zijn normale hoogte en dikte.

Wat een heel belangrijk gegeven bij deze aandoening is en waardoor het zich

ook onderscheidt van de ziekte van Bechterew, is de afwezigheid van ontstekings verschijnselen in de grote 'bekken gewrichten of de zogenaamde SI gewrichten.  Deze gewrichten bevinden zich op de overgang van het staartbeen en de beide bekkenvleugels.  Bij de ziekte van Forestier is de voor en de achterkant van dit gewricht gesloten door het verkalkte gewrichtskapsel, maar de tussenliggende gewrichtsspleet is geheel normaal.  Dit in tegenstelling tot de ziekte van Bechterew, waarbij het hele gewricht uiteindelijk door verbening van het ontstekingsweefsel in de gewrichtsspleet dichtgegroeid is.

De verkalkingen van het ligament aan de voorzijde van de wervels ziet men vooral langs de middelste laag gelegen borstwervels.

De halswervels en de lage rugwervels worden vaak gespaard. 

Ook dit in tegenstelling tot de ziekte van Bechterew, waar uiteindelijk van onder uit,de hele wervelkolom zal meedoen.

 

De oorzaak voor deze aandoening is onbekend.  Uiteraard zijn er wel allerlei ideeën over.  Sommigen beschouwen deze ziekte als een ernstige en bijzondere vorm van slijtage of artrose.

 

De therapie bestaat vooral uit zeer intensieve fysiotherapie, waarbij de mobiliteit mogelijkheden tot op de bodem worden uitgeput.

Daarnaast zijn de medicamenteuze mogelijkheden, waarbij pijnstillers en ontstekingsremmers op de voorgrond staan. 

Bij extreme botvorming kan worden overgegaan tot chirurgisch verwijderen van de bothaken.

In het. geval van de locale klachten, b.v. aan de hiel is een aanpassing van het voetbed de meest aangewezen manier om van de klachten af te komen.

 

DISH of the spine (Forestier disease)

Male, 63 years, complaining of chronic spinal pain

Image of DISH of the spine (Forestier disease)